دستگاه نورد ورق معمولاً از چندین جزء اصلی تشکیل شده است که هر یک در فرآیند نورد نقش خاصی دارند. این اجزا به طور کلی شامل موارد زیر است:
رولها (Rolls):
اصلیترین اجزا هستند که مواد اولیه از بین آنها عبور کرده و شکل میگیرند. معمولاً از جنس فولاد سخت ساخته میشوند و میتوانند در اندازه و شکلهای مختلفی طراحی شوند.
یارد (Frame):
ساختار اصلی دستگاه نورد که رولها و سایر اجزا بر روی آن نصب میشوند و استحکام و پایداری دستگاه را فراهم میآورد.
موتور (Motor):
عمل چرخش رولها را تأمین میکند و انرژی لازم برای حرکت مواد را فراهم میسازد.
سیستم هیدرولیک (Hydraulic System):
برای ایجاد فشار و کنترل فاصله بین رولها استفاده میشود. این سیستم نیاز به دقت و قدرت کافی برای کنترل فرآیند نورد دارد.
سیستم تغذیه (Feeding System):
به وارد کردن مواد اولیه به صورت کنترلشده به منطقه نورد کمک میکند.
ابزار کنترل دما (Temperature Control Instruments):
برای کنترل دمای مواد در فرآیند نورد، به ویژه در نورد گرم، مورد استفاده قرار میگیرد.
سیستم خنککنندگی (Cooling System):
برای کاهش دما پس از نورد و جلوگیری از مشکلات حرارتی در مواد و رولها.
صفحات ورودی و خروجی (Entry and Exit Guides):
برای هدایت صحیح و دقیق مواد به سمت و از رولها استفاده میشوند.
سیستمهای کنترل و مانیتورینگ (Control and Monitoring Systems):
برای نظارت و کنترل عملکرد دستگاه و اطمینان از کیفیت و کارایی نورد.
مکانیزم کار(Engagement Mechanism):
مکانیزمی برای قفل کردن و آزاد کردن رولها به منظور تنظیم فاصله و فشار مورد نیاز برای فرآیند نورد.
پمپها (Pumps):
برای تغذیه سیستم هیدرولیک و همچنین ممکن است برای سیستم خنککننده استفاده شوند.
این اجزا به صورت همزمان و هماهنگ عمل میکنند تا فرآیند نورد بهطور مؤثر و کارآمد انجام شود. هر یک از این اجزا تأثیر مستقیمی بر کیفیت و بهرهوری نورد دارند.
نحوه ی عملکرد دستگاه نورد ورق
نحوه عملکرد فرآیند نورد شامل چندین مرحله کلیدی است که به صورت زیر تشریح میشود:
آمادهسازی مواد:
مواد اولیه، معمولاً در قالب شمش یا ورق، وارد دستگاه نورد میشود. این مواد معمولاً به دمای مورد نیاز (در نورد گرم) یا بدون افزایش دما (در نورد سرد) میرسند.
تغذیه به دستگاه نورد:
مواد اولیه توسط سیستم تغذیه به ورودی نورد منتقل میشود. این سیستم اطمینان میدهد که مواد به طور دقیق و کنترلشده به بین رولها هدایت شوند.
حرکت رولها:
موتور دستگاه رولها را به چرخش در میآورد. وقتی مواد از بین دو یا چند رول عبور میکنند، نیروی فشاری و اصطکاک بین رولها و مواد به نورد و شکلدهی آنها کمک میکند.
فشردهسازی و شکلدهی:
با فشار وارده از طرف رولها، مواد به تدریج فشرده و نازک میشوند و به شکل دلخواه در میآیند. در این مرحله، نوع نورد (نورد گرم یا سرد) و طراحی رولها تأثیر زیادی در خواص نهایی محصول دارد.
کنترل دما:
در فرآیند نورد گرم، دما باید به دقت کنترل شود تا از خصوصیات فیزیکی مطلوب و جلوگیری از انجماد مواد اطمینان حاصل شود.
خروج از دستگاه نورد:
پس از گذر از بین رولها، مواد نورد شده از دستگاه خارج میشوند. در اینجا، معمولاً ممکن است محصولات به نوعی اصلاح یا برش داده شوند.
سیستم خنککنندگی:
مواد نورد شده معمولاً به یک سیستم خنککنندگی منتقل میشوند تا از افزایش دما و تأثیرات منفی آن جلوگیری شود.
کنترل کیفیت:
پس از نورد و قبل از مراحل بعدی تولید، محصولات نورد شده از نظر کیفیت، ابعاد و خواص فیزیکی مورد بررسی قرار میگیرند.
آمادهسازی برای مراحل بعدی:
محصولات نورد شده ممکن است به مراحل دیگر مانند برش، شکلدهی مجدد یا عملیات سطحی منتقل شوند.
این فرآیند به صورت خودکار و با استفاده از سیستمهای کنترل پیشرفته انجام میشود تا بهرهوری و کیفیت تولید افزایش یابد. نورد به دلیل کارایی و کیفیت نهایی بالای آن به یکی از روشهای پرکاربرد در صنایع فلزی تبدیل شده است.
عملکرد مکانیکی دستگاه نورد ورق
عملکرد مکانیکی در فرآیند نورد به تعاملات میان اجزای مختلف و نیروهای فیزیکی مربوط میشود. مراحل عملکرد مکانیکی در فرآیند نورد به شکل زیر توضیح داده میشود:
نیروهای اعمال شده:
رولها به وسیلهی یک موتور گردانده میشوند و نیروی فشاری زیادی بر روی مواد برقرار میکنند. این نیرو باعث تغییر شکل مکانیکی مواد میشود.
فشردهسازی مواد:
هنگام ورود مواد به بین رولها، فاصلهی بین رولها تنظیم میشود. فشار بیشتری به روی مواد اعمال میشود و مواد تحت تأثیر نیروی فشاری تغییر شکل میدهند و به نازکی و شکل مطلوب درمیآیند.
اصطکاک:
اصطکاک بین مواد و رولها نقشی کلیدی در انتقال نیروی لازم برای نورد ایفا میکند. اصطکاک باید به حد کافی باشد تا مواد به درستی از بین رولها عبور کنند و در عین حال از لغزش جلوگیری شود.
حرکت رولها:
رولها معمولاً به صورت دو یا چند رولی طراحی میشوند. هر یک از رولها باید به دقت تنظیم شوند تا نیروی لازم برای نورد و شکلدهی به مواد تأمین شود.
کار انجام شده:
کار مکانیکی انجام شده بر روی مواد به شکل انرژی حرارتی تبدیل میشود و میتواند باعث افزایش دما در ماده شود. این افزایش دما (خصوصاً در نورد گرم) میتواند خواص مکانیکی مواد را تغییر دهد.
گذر از بین رولها:
به محض ورود مواد به بین رولها، نورد انجام میشود. با کاهش فاصله بین رولها، مواد به تدریج نازکتر و طویلتر میشوند.
مواد تحت تنش:
مواد در فرآیند نورد تحت تنش کششی و فشاری قرار میگیرند. این تنشها میتوانند منجر به تغییرات میکروسکوپی در ساختار مواد شوند.
تنظیمات و کنترل:
سیستمهای کنترل اتوماتیک و سنسورها برای نظارت بر فشار، دما و ابعاد محصولات استفاده میشوند. این کنترلها به بهینهسازی عملکرد مکانیکی و کیفیت نهایی کمک میکنند.
عملکرد مکانیکی نورد به طور مستقیم بر روی خواص نهایی محصول تأثیر میگذارد. انتخاب صحیح طراحی رولها، نوع مواد، و شرایط نورد (حالت گرم یا سرد) میتواند به بهبود کیفیت و کاهش عیوب در محصول نهایی منجر شود.
نصب و راه اندازی دستگاه نورد ورق
نصب و راهاندازی یک دستگاه نورد نیازمند رعایت مراحل مشخصی است تا اطمینان حاصل شود که سیستم به درستی کار میکند و ایمنی کاربران تامین میشود. مراحل کلی نصب و راهاندازی دستگاه نورد به شرح زیر است:
نصب دستگاه نورد ورق
آمادهسازی محل نصب:
انتخاب محل مناسب برای نصب دستگاه با توجه به فضای مورد نیاز، دسترسی به منابع انرژی (برق، آب، روغن) و الگوی کار.
بررسی ابعاد و نیازمندیها:
اطمینان از اینکه ابعاد دستگاه با فضای موجود هماهنگ است و تمام نیازمندیهای مربوط به تجهیزات جانبی تأمین شده است.
نصب فونداسیون:
ایجاد یک پایه یا فونداسیون به منظور تأمین پایداری و مانع از ایجاد لرزش یا جابهجایی در هنگام کار کرد دستگاه.
انتقال دستگاه به محل نصب:
انتقال قطعات دستگاه به محل نصب با استفاده از وسائل حمل و نقل مناسب. این مرحله میتواند شامل استفاده از جرثقیل یا لیفتراک باشد.
نصب اجزاء اصلی:
متصل کردن اجزاء اصلی دستگاه شامل رولها، موتور، قاب، و سیستمهای کنترلی و هیدرولیکی.
نصب سیستمهای جانبی:
نصب تجهیزات جانبی نظیر سیستمهای خنکسازی، سیستمهای روغنکاری، و پنلهای کنترلی.
راهاندازی دستگاه نورد ورق
بررسی اتصالات:
بررسی و اطمینان از اینکه تمام اتصالات برقی، هیدرولیکی و مکانیکی به درستی نصب شدهاند و هیچ نشتی وجود ندارد.
تنظیمات اولیه:
انجام تنظیمات اولیه دستگاه شامل فاصله بین رولها، فشار هیدرولیک و دیگر تنظیمات لازم برای عملکرد بهینه.
آزمون بدون بار:
آزمون دستگاه بدون بار برای اطمینان از اینکه اجزاء حرکتی به درستی عمل میکنند و دستگاه هیچگونه صدای غیرطبیعی یا ارتعاش غیرمنتظرهای نداشته باشد.
آزمون با بار:
پس از اطمینان از عملکرد بدون بار، آزمون با بار (مواد اولیه) انجام میشود تا عملکرد دستگاه تحت شرایط واقعی بررسی شود.
نظارت بر پارامترهای عملکرد:
در طول آزمون، نظارت بر پارامترهای عملکرد نظیر دما، فشار و سرعت انجام میشود تا اطمینان حاصل شود که همه چیز در محدودههای مربوطه قرار دارد.
آموزش کارکنان:
آموزش کارکنان در مورد نحوه استفاده و نگهداری از دستگاه، ایمنی و اقدامات اضطراری.
تنظیم نهایی:
بر اساس بازخورد از آزمونهای انجام شده، انجام تنظیمات نهایی برای بهینهسازی عملکرد دستگاه.
نکات پایانی:
در هنگام نصب و راهاندازی، رعایت استانداردهای ایمنی الزامی است.
در صورت نیاز، مشاوره با کارشناسان متخصص در زمینه بهینهسازی و نصب تجهیزات نورد نیز توصیه میشود.
این مراحل کمک میکنند تا فرآیند نصب و راهاندازی به خوبی انجام شده و دستگاه به عملکرد بهینه دست یابد.